PHÂN TÍCH NHAN ĐỀ TÁC PHẨM “CHÍ PHÈO”

1/ Cái lò gạch cũ

• Chi tiết xuất hiện đầu – cuối tác phẩm:
  • Đầu: sự ra đời của Chí Phèo
  • Cuối: Khi biết tin Chí Phèo đâm chết Bá Kiến và tự sát, Thị nhớ lại những lúc ăn nằm với hắn, thị nhìn trộm bà cô, rồi nhìn nhanh xuống bụng,.. Đột nhiên thị thấy thoáng hiện ra 1 cái lò gạch cũ bỏ không, xa nhà cửa và vắng người lại qua.
• Sẽ có 1 Chí Phèo con ra đời như bố nó.
• Biểu tượng về sự xuất hiện tất yếu của hiện tượng Chí Phèo, sự luẩn quẩn, bế tắc trong cuộc đời, số phận của người nông dân bị tha hóa trước cách mạng.
• Phù hợp với nội dung, nhưng lại thiên về hiện thực ảm đạm, bi quan của nhà văn về cuộc sống và tiền đồ của người dân.
• Độc giả hiểu: Quá trình tha hóa mới là mạch vận động chính. Nhưng thực tế: dành nhiều tâm huyết để miêu tả quá trình thức tỉnh, hoàn lương của Chí Phèo => tư tưởng nhân đạo sâu sắc.

2/ Đôi lứa xứng đôi:

• Do nhà xuất bản Đời mới đổi tên, để nói về mối tình Chí Phèo – Thị Nở.
• Mang tính thương mại, phù hợp với thị hiếu, không gắn với chủ đề, tư tưởng của nhà văn.

3/ Chí Phèo:

• Nhân vật chính
• Khái quát, súc tích, đầy đủ nhất về tư tưởng nghệ thuật của nhà văn

4/ Luống cày:

• Nêu lên chủ đề: nỗi thống khổ của người nông dân dưới chế độ thực dân phong kiến. Nông dân lương thiện, bị xã hội đẩy đến con đường lưu manh hóa, tha hóa, muốn trở lại lương thiện chỉ có con đường chết.
• Đây chính là mâu thuẫn gay gắt  => Nêu lên giá trị hiện thực, tư tưởng nhân đạo sâu sắc và mới mẻ của nhà văn Nam Cao.