PHÂN TÍCH NHÂN VẬT QUẢN NGỤC

Khái quát: đây cũng là một nhân vật tâm huyết mà Nguyễn Tuân đắc ý. Quản ngục cũng rất độc đáo – là viên quản ngục có 1 không 2, của riêng Nguyễn Tuân mà thôi.

a) Cách giới thiệu quản ngục

• Xuất hiện trực tiếp ngay từ đầu tác phẩm.
• Nguyễn Tuân dùng liên tiếp hai hình ảnh so sánh và ẩn dụ đầy chất thơ:
  • Mặt nước ao xuân êm nhẹ, kín đáo và bằng lặng.
  • Thanh âm trong trẻo giữa bản đàn mà nhạc luật đều hỗn loạn, xô bồ.

b) Quản ngục có một sở thích cao quý: yêu mến, tôn sùng chữ Huấn Cao và người nghệ sĩ Huấn Cao.

c) Quản ngục có 1 tấm lòng biệt nhỡn liên tài:

• Giải thích cụm từ biệt nhỡn liên tài – con mắt nhìn đặt biệt, biết trân trọng cái tài cái đẹp trong cuộc đời.
• Biểu hiện:
  • Ca ngợi Huấn Cao ngay khi Huấn Cao chưa xuất hiện.
  • Khoản đãi ân cần.
  • Một lòng kính cẩn dù bị khinh bạc đến điều.
  • Lo sợ trước bản án của Huấn Cao.
  • Thành tâm đón nhận lời di huấn.

Tiểu kết:

• Bút pháp tương phản: thân phận >< bản chất, hoàn cảnh >< nhân cách.
• Quản ngục là 1 kiểu nghệ sĩ khác – người nghệ sĩ thưởng lãm và bảo vệ cái đẹp; thống nhất và bổ sung cho kiểu nghệ sĩ Huấn Cao – người nghệ sĩ sáng tạo ra cái đẹp.